Pakati pese, ndiani anonyanya kuziva kuti ndezvipi zvinomera, sezvo izwi rekuti »deciduous» riripo kwazvo mumutauro wezuva nezuva. Zvino, iwe unogona kufunga kuti izvi zvinomera zvinongorasikirwa nemashizha mumatsutso-chando, asi ... ko kana ndikakuudza kuti dzimwe nzvimbo dzinopisa dzinodzirasa pane imwe nguva pagore?
Sezvo iri iri nyaya inonakidza kwazvo, ini ndanga ndisingade kumira kutaura newe nezvazvo. A) Hongu iwe uchazoziva zvakawanda nezvezvinomera zvinomera. 🙂
Ndezvipi zvidyarwa zvinomera?
Miti yezvirimwa yave ichichinja kwenguva yakareba (kunyanya, kubva panguva yeCambrian), ichichinja zvakanyanya uye zvirinani kune dzakasiyana shanduko dzezvakatipoteredza idzo nzvimbo dzavari kuitika. Naizvozvo, tichifunga kuti hatina mamiriro ekunze akafanana pasirese, nhasi tinogona kunakidzwa nekusiyana kukuru kwezvirimwa.
Izvi zvinogona kuverengerwa munzira dzakawanda, asi kana isu tichida kugadzira gadheni izvo zvatiri kufarira kuziva pamusoro pezvose ndizvo zvinoita hunhu hwemashizha ayo, kana nemamwe mazwi: kana vakarasa vese pane imwe nguva yegore (deciduous) kana kana nekune zvinopesana ivo vanodzidonhedza zvishoma nezvishoma (evergreen). Dzokutanga dzinonakidza kwazvo, kubvira dzinogona kupera mashizha nguva pfupi inotonhora yegore isati yatanga (Acer sp, Fagus sp, Celtis sp, nezvimwewo), kana kupesana mwaka unodziya uye usati wasvika (Semuenzaniso, iye adansonia digitata kana the royal delonix).
Sei mashizha awo achinja ruvara?
Mashizha sekuziva kwedu, kazhinji kacho ndezve green, inova yeklorophyll. Iyi pigment, pamusoro pekupa ruvara, yakakosha kune zvinomera kuti photosynthesize (ndiko kuti, kutora simba kubva kuzuva kuti riishandure kuita simba).
Dambudziko nderekuti munzvimbo dzinotonhora uye dzakaoma dzinopisa pane mhando zhinji dzezvirimwa dzakasarudza kuzvidonhedza. Zvinogona kuita kunge mhinduro hombe, asi harisi dambudziko rakakomba chaizvo: kana mamiriro ezvinhu akavandudzika, vanozokwanisa kudzoreredza mamwe emanyowani akashandiswa kuagadzira.
Asi nei vachinja ruvara? Zvakanaka, izvi zvakadaro nekuti kana zvirimwa zvikacherekedza (kungave kudonha kwetembiricha, kana kushayikwa kwemvura) rega kudyisa mashizha iwayo. Uye kana vakasagamuchira mvura, zvishoma nezvishoma vanooma. Nekudaro, chlorophyll haisisiri kugadzirwa. Ndipo apo mamwe mavara (akatsvuka, orenji kana yero) anotanga kuwedzera kuoneka..
Uku kushanduka kushamisa kwemavara eshizha kunoteverwa nekudonha kwemashizha.
Iwe wafungei nezvenyaya iyi? Kana iwe uchida mienzaniso yemiti yakasarudzika, tinya apa 🙂.
Monica, ndine urombo kuti ndataura zvakare pamusoro pechinyorwa chako pamiti yakashata. Ndakamuwana ari murombo uye asina kuziviswa zvisizvo, zvakare ngoro maererano nekudonha kwemashizha ruvara shanduko. Ini ndinofunga iwe unofanirwa kudzidza zvimwe ...
Pane zvinhu here?
Mhoro, ndezvipi kupokana kana kupokana kwauinako? 🙂
Muchinyorwa chacho tinotaura nezvemaitiro emiti inorasikirwa nemashizha ayo ose pane imwe nguva mugore.
Thanks.