Scilla

le Scilla E masani na o ni tamaʻi laʻau, e laʻititi ni laulaʻau ae e fugalaʻugofie fugalaʻau. O mea masani na e mafai ona e totoina i totonu o ulo ma faʻaaoga e teuteu ai laulau i luga o le poletito poʻo le poletito.

Afai tatou te talanoa e uiga i lona tausiga e faigofie tele e te ono le talitonu iai 😉, ae seʻi ou taʻu atu ia te oe ua ou mautinoa o le a e ofo.

Amataga ma uiga o le Scilla

Scilla, poʻo le squill, o ni laau afu, tumau ma lapoʻa laʻau totino mai Eurasia ma Aferika ma le maualuga e tusa ma le 30 senitimita. O ona laulaʻau e faʻavasegaina fausiaina se basel rosette, ma e lanumeamata. O fugalaʻau poʻo kulupu o fugalaʻau o loʻo tumau racemes, o lona uiga a maeʻa ona faʻamamago, ona mate lea o le fugalaʻau

O fugalaʻau e laʻititi, tusa o le tasi senimita, lilac, lanumoana pe papaʻe.. O le fualaʻau o se kapisi ma se foliga tafatolu e iai fatu.

Matua ituaiga

O le ituaiga e faia i luga o le 90 ituaiga, o le mulimuli mai o le sili ona lauiloa:

Scilla lilio-hyacinthus

E lauiloa o le hyacinth poʻo le Pyrenean squillate, o se tamaʻi tamaʻi tamaʻi leila i le itu i sautesisifo o Europa. O lona matauila e samasama, ma o fugalaʻau e faʻavasegaina i lanumoana fuifui. 

Peruvian scilla

E taʻua o le seleulu Potukale, fugalaʻau pale, hyacinth Potukali, hyacinth o Peru, lili Cuba poʻo Seville mosquera, o se laau e afua mai i le Metitirani, o loʻo maua i Aferika i Matu, Sepania ma Italia. O le matauila e paʻepaʻe ma lanu enaena, ma o ona fugalaʻau e lanumoana.

Tusitusiga fesoʻotaʻi:

Fugalaau fala, o se mea faigofie tele le tausiga

O le a le tausiga latou manaʻomia?

Afai e te faʻamalosi e fai sau kopi, matou te fautuaina le tuʻuina atu o le tausiga lenei:

Nofoaga

O laau ia e masani ona ola i vao o mauga, i le paolo o isi e lapoʻa nai lo latou. Afai la tatou te mafaufau i lenei mea, e taua lo latou tuʻuina mai i fafo atu, i se tulimanu puipuia mai le la tuusaʻo.

Lalolagi

• Faatoaga: o le laueleele e tatau ona lafulemu ma lelei alavai. I le tulaga e matua puʻupuʻu, fai se pu pe a ma le 50cm x 50cm, ma faʻatumu i le substrate lautele fefiloi ma perlite i tutusa vaega. E mafai foi ona e totoina lau faʻataʻitaʻiga i se ulo telē, pe a ma le 20cm le lautele, ma tuʻu i totonu o le pu.
• Pusa fugalaau: oe mafai ona faʻatumuina i substrate lautele e aunoa ma ni faʻafitauli, e ui lava e matua fautuaina e tuʻu se muamua vaega o omea poʻo le mauga mumu omea ina ia o le vai o loʻo totoe pe a faʻasūsū mai i fafo vave.

Faasusu

O le tele o taimi o le faʻasūsūina o le a eseese tele i le tausaga atoa. I le ma lea, i le taumafanafana o le a manaʻomia ai le faʻasūsuina o vai e tele atu nai lo le taumalulu, talu ai o le eleele faʻaumatia vave lona susu. Ae ina ia puipuia aʻa mai le pala e tatau ona faʻasusu pe a paʻi i ai, o lona uiga, le averesi e uiga ile 3 taimi ile vaiaso ile vaitau sili ona vevela, ma le averesi ole 1-2 ile vaiaso ole malologa.

Faʻaaoga i soʻo se taimi e mafai ai vai timu pe aunoa ma le tele o lime.

Lauina Tagata

E matua manaʻomia lava le faʻapalaina o le Scilla ma le fetilaisa mo laʻau fugalaʻau (mo le faʻatau atu iinei) i le vaitaimi atoa o fugalaʻau.

Ioe, mulimuli i faʻatonuga faʻamaoti i luga o le oloa afifiina i le tusi, a leai o le a mafai e le aʻa ona mumu ma oe o le a leiloa le laʻau.

Faʻateleina

O le Scilla faʻateleina i fatu poʻo le tuuʻeseʻeseina o matauila i le tautotogo mulimuli atu i lea laʻasaga i lea laasaga:

Fatu

Ina ia maua se manaia numera o kopi E fautuaina le lūlūina o fatu i totonu o tamaʻi fata faʻataʻoto ma substrate mo fatu (faʻatau atu iinei), tuʻuina le maualuga o le 2 iunite i soʻoga lasi ma ufiufiina i latou ma se sili manifinifi vaega o substrate.

E tatau la ona e faʻasusu ma tuʻu le laʻau laʻau i fafo, ile semi-paolo. Faʻasusu pea le substrate (ae le faʻaluina le vai) ma o le a e vaʻaia ai o le a latou totō pe tusa ma le 10 aso.

Sulu uila

Laʻau lapoʻa i le taimi o fugalaʻau ma i se taimi puʻupuʻu mulimuli ane masani ai ona maua mai ni matauila fou e ola mai mai lapopoʻa lapopoa A o nei 'tamaiti laiti' aulia le lapoʻa a itiiti mai 1-2cm, mafai ona tuueseeseina ma totoina i totonu o ulo vai, tanu latou laʻititi (le sili atu i le 4cm pe a fai e 2cm le maualuga) ma tuʻuina i fafo, i le semi-paolo.

A oʻo i lo latou taimi e totupu ai, lea i le tulaga o le Scilla o i le tautotogo, o le a latou 🙂.

Toto pe tuiina taimi

En amataga. Afai e te nofo i se tau malu, lea e ono i ai ni malulu ae latou te vaivai (i lalo i -5ºC), pe a e fiafia i ai, e mafai ona e totoina matauila i le ogatotonu o le tautoulu.

Le gaoia

Faʻataʻitaʻi e Scilla le malulu oʻo i luga -7ºC.

O a aoga ua latou tuuina atu?

Naʻo latou lava teuteuga. O ni tamaʻi laʻau, e tuʻufaʻatasia lelei ma isi laʻau lapoʻa e tai tutusa le tetele ma e faʻaopoopo iai, e le faigata ona tausi.

Peiseai e le lava lena, latou te teteʻe i le malulu ma ni malulu, ina ia o lo latou faʻatoʻaga i fafo i le tele o itulagi ma se tau agamalu e sili ona manaia.

Olioli i ai 🙂.